नेपालको १० स्थानका ३६ हेक्टर जमिनमा चिनियाँ अतिक्रमण

काठमाडौं – नेपालको उत्तरी सिमानमा चीनले नेपाली भूमी अतिक्रमण गरेको खुलेको छ । हुम्लाको लिमी भ्याली क्षेत्रको नेपाली भूमि अतिक्रमण गरी भवन बनाएको तथ्य बाहिरिएसँगै अतिक्रमणको रहस्य खुलेको हो  । अहिले नाम्खा गाउँपालिका–६ स्थित ललुङ क्षेत्रमा चीनले ११ भवन निर्माण गरेको पाइएको छ ।

लिमी भ्याली त एउटा उदाहारण मात्र हो कृषि मन्त्रालयले जारी गरेको सर्वेक्षण प्रतिवेदन अनुसार चीनले उत्तरी सीमानाका १० स्थानमा नेपालको ३६ हेक्टर जमिन अतिक्रमण गरेको उल्लेख छ। यतिमात्र होइन, बीबीसीको फेब्रुअरी २०२२ को रिपोर्टमा ‘चीनले दुई देशको साझा सिमानामा अतिक्रमण गरेको’ उल्लेख छ। बीबीसीले आधिकारिक दस्तावेजमा चीनले देशको पश्चिमी पहाडी जिल्ला हुम्लाको सीमा स्तम्भ वरिपरि नहर र सडक निर्माण गर्ने प्रयास सुरु गरेको उल्लेख गरेको छ।

चीनले ‘नेपालको चीनको सीमाना हुम्लाको लालुङजोङ सीमा क्षेत्रमा निगरानी गतिविधि बढाएको’ पनि उल्लेख छ। पछिल्लोले ‘नेपाली कृषकहरूले चरनमा सीमितता मात्र नभई सीमा क्षेत्रमा ‘हिन्दू र बौद्ध तीर्थस्थलहरू’ पनि चीनले प्रतिबन्ध लगाएको छ। चीनसँग सीमा जोडिएका नेपालका १५ जिल्लामध्ये सात वटाभन्दा बढीले चीनको भूमि अतिक्रमणको सामना गरिरहेका छन्। जसमा दोलखा, गोरखा, दार्चुला, हुम्ला, सिन्धुपाल्चोक, संखुवासा र रसुवा जिल्ला पर्दछन् । दार्चुला र गोरखाका केही गाउँहरू पनि चीनले आफ्नो कब्जामा लिएको छ, जसको पछिल्लो उदाहरण रुई गाउँ।

सेप्टेम्बर २०२० मा, चीनले हुम्लाको दुर्गम सीमानामा एघार वटा संरचना पनि बनाएको थियो। यस जिल्लाका स्तम्भहरू पछि चीनले क्षतिग्रस्त गरी सीमा स्तम्भ नै सारिएको पाइएको थियो। तत्कालीन नेपाल सरकारले