बेइजिङ— दुर्गम सिनजियाङ क्षेत्रमा चिनियाँ आप्रवासीहरूले खनेका ४६ वटा अवैध इनारको खोजले उइघुर बासिन्दाहरूसँग तनाव बढाएको छ र यस क्षेत्रको पारिस्थितिक सन्तुलनलाई बिगारेको रेडियो फ्री एसियाले उल्लेख गरेको छ।
पानी विवाद लामो समयदेखि स्थानीय उइघुरहरू र चिनियाँ बसोबास गर्नेहरू बीचको विवादको विषय बनेको छ । विशेष गरी राज्यद्वारा सञ्चालित सिनजियाङ उत्पादन र निर्माण कोर्प्सद्वारा नियन्त्रित क्षेत्रहरूमा, जसलाई बिंगटुआन भनिन्छ।
भूमि विकास, सीमा सुरक्षा र यस क्षेत्रमा स्थिरता कायम राख्न जिम्मेवार यो संस्था मुख्यतया हान चिनियाँहरू मिलेर बनेको छ।
सिनजियाङको दोस्रो ठूलो शहर कोर्लाका बासिन्दाहरूले शहरको बाहिरी इलाकामा अवैध इनारहरूमा वृद्धि भएको बारेमा चिन्ता व्यक्त गरेपछि यो मुद्दा प्रकाशमा आएको हो। कपास र तरकारी सिँचाइ गर्न खनिएका यी इनारहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिगत पानीको भण्डार सुकाएको बताइएको छ।
पानी सुकेको गुनासो दर्ता भएपछि अधिकारीहरूले अनुसन्धान सुरु गरेका छन्। सुरक्षा कारणले गर्दा नाम नखुलाउने कुरामा सिन्जियाङको एक स्रोतले पुष्टि गर्यो कि यस वर्ष कोर्लामा मात्र ४६ वटा अवैध इनारहरू फेला परेका थिए।
इनारहरू खन्ने जिम्मेवार व्यक्तिहरू मुख्यतया बिंगटुआनको दोस्रो डिभिजनको २९ औं बटालियनका हुन्, साथै नजिकैको आर्थिक विकास क्षेत्रमा बसोबास गर्ने अन्य चिनियाँ बसोबास गर्नेहरू पनि छन्।
यस मुद्दालाई सम्बोधन गर्न जारी प्रयासहरूको बावजुद, अनुसन्धानमा संलग्न एक प्रहरी अधिकारीले रेडियो फ्री एशियालाई कानुनी कार्यवाही ढिलो भएको छ, र संदिग्धहरूलाई छोटो सोधपुछ पछि रिहा गरिएको बताएका छन्।
सिन्जियाङमा हान चिनियाँ प्रभुत्वलाई प्रवर्द्धन गर्न प्रमुख भूमिका खेलेको बिंगटुआनलाई उइघुर र अन्य आदिवासी जातीय समूहहरूको सीमान्तीकरणमा प्रमुख कारकको रूपमा हेरिन्छ।
तनाव पहिले नै उच्च छ, र अवैध इनारहरूले दुई समुदायहरू बीचको सम्बन्धलाई अझ तनावपूर्ण बनाएको छ, जसले गर्दा यस क्षेत्रमा पानीको पहुँच र स्रोत वितरणमा विद्यमान गुनासोहरू बढेको छ।